Ένα ιδιαίτερο κορίτσι από τη Δαμασκό
Αν στις αρχές του 2011 ήθελες να μάθεις την αλήθεια σχετικά με το τι συνέβαινε στη Συρία πιθανώς να διάβαζες τι είχε να πει η Αμίνα Αμπντάλα Αράφ αλ Ομάρι, μια ομοφυλόφιλη Αμερικανο-Σύρια που ζούσε στη Δαμασκό.
Η Αμίνα περιέγραφε τα τεκταινόμενα με εξαιρετική λεπτομέρεια στο blog της “A Gay girl in Damascus”.
Σύντομα η Αμίνα έγινε ανεκτίμητη πηγή πληροφορίας για τους δημοσιογράφους.
Έδινε συνεντέυξεις, προμήθευε με πληροφορίες το Associated Press, έγινε μάλιστα θέμα στον Guardian, ο οποίος την περιέγραφε ως: “απίθανη ηρωίδα, σύμβολο εξέργερσης σε μια συντηρητική χώρα” κ.α.
Οπότε, όταν στις 6 Ιουνίου 2011 η Ράνια Ισμαήλ, ξαδέλφη της Αμίνα, μπήκε στο blog της και ανέφερε ότι είχε απαχθεί από μέλη του κόμματος του Άσαντ, η είδηση διαδόθηκε ταχύτατα στο internet.
Ακτιβιστές ξεκίνησαν καμπάνια για την απελευθέρωσή της, το BBC και ο Guardian ανέφεραν την είδηση κτλ. Μάλιστα ο Guardian ανάρτησε και μια φωτογραφία της Αμίνα, την οποία είχε παραχωρήσει η ίδια για το αφιέρωμα που της είχε κάνει ο Guardian τον προηγούμενο μήνα.
Στις 4 μ.μ. την ίδια μέρα ο Guardian έλαβε ένα τηλεφώνημα από μια γυναίκα που ακουγόταν πολύ ταραγμένη. Ήταν μια κροάτισσα εργαζόμενη στον Βασιλικό Σύλλογο Ιατρών του Λονδίνου, η οποία ισχυριζόταν ότι η φωτογραφία δεν είναι της Αμίνα αλλά δική της!
Ο Guardian αγνόησε αρχικά το τηλεφώνημα θεωρώντας το ως απόπειρα υπονόμευσης της μαχητικής Αμίνα από κάποια οργάνωση πιστή στον Άσαντ.
Η εν λόγω γυναίκα, ονόματι Γιελένα Λέσιτς, διαμαρτυρήθηκε στην επιτροπή δεοντολογίας του Τύπου και η φωτογραφία αρχικά κατέβηκε.
Έτσι ο Guardian ανέρτησε μια άλλη φωτογραφία που του είχε επίσης παραχωρήσει η Αμίνα λίγες εβδομάδες νωρίτερα, την οποία επιπλέον συμπεριέλαβε και στη έντυπη έκδοσή του.
Αλλά η Γιελένα Λέσιτς διαπίστωσε με κατάπληξη ότι και αυτή η φωτογραφία ήταν δική της.
Έπειτα από μια έντονη αντιπαράθεση με τους υπεύθυνους, όλες οι φωτογραφίες της Αμίνα αφαιρέθηκαν προσωρινά από τον ιστότοπο.
Επικράτησε σύγχυση!
Να είχε άραγε κλέψει η Αμίνα τις φωτογραφίες της Γιελένα προκειμένου να καλύψει τον εαυτό της? Ή μήπως συνέβαινε κάτι πιο σοβαρό?
Σύντομα προέκυψε ότι ουδείς άνθρωπος είχε επικοινωνήσει προσωπικά με την Αμίνα.
Αργότερα, η πρεσβεία των ΗΠΑ δήλωσε ότι δεν διέθετε κανένα στοιχείο για άτομο με διπλή υπηκοότητα, που να ταιριάζει με τα στοιχεία της Αμίνα.
Ποια ακριβώς ήταν η Αμίνα Αμπντάλα Αράφ αλ Ομάρι?
Η αλήθεια ήρθε στην επιφάνεια στις 12 Ιουνίου, όταν αποκαλύφθηκε ότι η Αμίνα δεν ήταν ούτε Σύρια, ούτε ομοφυλόφιλη, ούτε καν γυναίκα, αλλά ένας γενειοφόρος 40χρονος Αμερικανός ονόματι Τομ ΜακΜάστερ που έκανε το διδακτορικό του στο Εδιμβούργο.
Ο ΜακΜάστερ είχε πάρει φωτογραφίες της Γιελένα Λέσιτς από τον λογαριασμό της στο Facebook και είχε κατασκευάσει και διατηρήσει εν ζωή για 5 και πλέον χρόνια μια ολοκληρωμένη περσόνα, με φίλους, αναγνώστες, ακόμα και ερωτικό σύντροφο.
Μεγάλοι ειδησεογραφικοί οργανισμοί ανά τον κόσμο είχαν εξαπατηθεί με αξιοσημείωτη ευκολία.
Ο ΜακΜάστερ έγραψε ότι έπλασε μια γκέι γυναίκα στη Συρία, μια μυθιστορηματική περσόνα προκειμένου να φωτίσει την κατάσταση της Συρίας στο δυτικό ακροατήριο.
“Δεν πιστεύω ότι έβλαψα κανέναν, είπε, αντίθετα θεωρώ ότι δημιούργησα μια σημαντική φωνή για θέματα που θεωρώ σημαντικά”!
Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ!
Ένα από τα άτομα που πρωταγωνίστησαν στην αποκάλυψη της απάτης του ΜακΜάστερ, η επίσης ομοφυλόφιλη Πόλα Μπρουκς, σεβαστό μέλος της κοινότητας των bloggers και συντάκτρια του ιστοτόπου που εντόπισε τελικά τον ΜακΜάστερ στο Εδιμβούργο, αποκαλύφθηκε από την Washington Post ότι ήταν στην πραγματικότητα ένας 58χρονος εργαζόμενος στον τομέα των οικονομικών και πρώην πιλότος της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, ονόματι Μπιλ Γκράμπερ.
Αυτός και ο ΜακΜάστερ επικοινωνούσαν για χρόνια ως ομοφυλόφιλες συγγραφείς και ακτιβίστριες χωρίς βέβαια να γνωρίζει ο ένας την πλαστή ταυτότητα του άλλου!
Η ειρωνία?
Το site του Γκράμπερ έχει την ονομασία Lez Get Real (ας γίνουμε πραγματικοί).
Έχει ειπωθεί ότι:
Το να ψάχνεις πληροφορίες στο ίντερνετ είναι σαν να προσπαθείς να πιείς νερό από πυροσβεστική αντλία.
Βρισκόμαστε εδώ και καιρό στην εποχή της πληροφοριακής αφθονίας.
Σήμερα ο καθένας ως μονάδα μπορεί να εκθέτει τη γνώμη του και να εκτίθεται δημοσίως.
Έχουμε περάσει από έναν κόσμο στον οποίο η πληροφορία παρέχοταν σε περιορισμένες ποσότητες, σε έναν νέο ψηφιακό κόσμο όπου πολίτες — δημοσιογράφοι ανταγωνίζονται τις παραδοσιακές πηγές ενημέρωσης, παράγοντας τεράστιες ποσότητες πληροφοριών, όχι πάντα αξιόπιστων.
Αν σου άρεσε αυτή η ιστορία, σκέψου το την επόμενη φορά που θα διαβάσεις κάτι…!
:)
Giorgos Katsiampas, 2016.
References:
- https://en.wikipedia.org/wiki/A_Gay_Girl_In_Damascus
- https://www.washingtonpost.com/lifestyle/style/a-gay-girl-in-damascus-comes-clean/2011/06/12/AGkyH0RH_story.html
- https://www.washingtonpost.com/blogs/blogpost/post/paula-brooks-editor-of-lez-get-real-also-a-man/2011/06/13/AGld2ZTH_blog.html
- Eyes wide open. Noreena Hertz.
